پارازیت، سرطان و باقی قضایا
دیروز آقای دکتر قاضیزاده هاشمی وزیر محترم بهداشت و درمان مطلبی را درباب امواج پارازیت و ارتباط آن با گسترش سرطان گفتهاند(۱) که بسیار جای شگفتی دارد.
ماجرا از این قرار است که اخیراً یکی از معاونین ایشان درباب ارتباط امواج پارازیت با سرطان گفتهاست: “چون در ابتدا اطلاعات کاملی نداشتیم که پارازیتها سرطانزا هستند یا خیر، اظهارنظر نمیکردیم اما مطالعات اولیه اخیر نشانگر آن است که این امواج و پارازیتها عوارض دارند، و در ابتلا به سرطان مؤثرند.”(۲) بهدنبال انتشار این خبر، آقای وزیر در سخنان خود به تذکری اشاره میکند که به معاون خود دادهاست: “سه سال است از شما درخواست داریم اگر مدرکی مبنی بر اینکه پارازیتها مضر است، دارید ارائه دهید”.
شاید در همین نگاه اول توجه کسانی که این خبر را مطالعه میکنند، به این نکته جلب شود که مسؤولان وزارتخانه متولی بهداشت کشور در این باب اتفاق نظر ندارند. معاون وزیر معتقد است الف علت ب است، اما جناب وزیر ظاهراً چنین رابطه علت و معلولی را نمیپذیرد. در نگاهی دقیقتر، این نکته مکشوف میگردد که معاون محترم با استناد به “مطالعات اولیه اخیر” سخن میگوید، اما جناب وزیر یا از انجام این مطالعات بیخبر است، و یا دستآوردهای آن را به رسمیت نمیشناسد. به هرتقدیر، از هر زاویه که به این دو اظهارنظر بنگریم، چیزی جز وجود نظرات متفاوت بین اهلفن مشاهده نمیشود. از سیاق سخن وزیر محترم میتوان برداشت کرد که معاون دیگر ایشان هم ظاهراً دستآوردهای “مطالعات اولیه اخیر” را میپذیرد.
به نظر من اختلاف نظر بین این اساتید محترم و اهل علم درمورد یک موضوع علمی لزوماً نکته منفی نیست، و برعکس نشان از دقت نظر و پایبندی آنان به نگرش علمی دارد. اما این همه مسأله نیست.
چندینسال است که پارازیتها منتشر میشوند، مردم از کوچک و بزرگ و پیر و جوان در معرض آثار آن هستند. اما بسیاری از مسؤولان و دستاندرکاران درباره این ماجرا اظهار بیاطلاعی میکنند. نکته اساسی در سخنان عجیب وزیر محترم، اختلاف برداشت ایشان با معاونانش نیست، بلکه این است که ظاهراً با نظر ایشان تا زمانی که با مطالعات مکفی و مستندات انکارناپذیر علمی ثابت نشدهاست که پارازیتهای ارسالی برای شهروندان مضر است، باید ارسال پارازیتها ادامه یابد. کسانی که میگویند پارازیت مضر است، ابتدا ادعای خود را ثابت کنند، تا سپس درباره قطع ارسال پارازیت اقدام شود.
این سخن مشابه این است که دارو یا ماده خوراکی مجهول در کشور توزیع میشود؛ گروهی اهل فن به آن مشکوک هستند، اما اسناد و مدارک کافی در اختیار ندارند، زیرا هنوز تعداد قابلتوجهی از مصرفکنندگان آن به صورت دستهجمعی نمردهاند. ازاینرو، نباید درباب منع توزیع این ماده مجهول کاری کرد.
آیا بهراستی در مورد توزیع یک ماده خوراکی جدید و ناشناخته در سطح کشور میتوان چنین برخوردی را پذیرفت؟ طبعاً نه. مقامات مسؤول در پاسخ خواهندگفت اول باید آزمایش بشود، و خیالمان راحت باشد که مضر نیست، و بعد اجازه توزیع میدهیم. اما درباب امواج پارازیت جناب وزیر حرف دیگری دارد، که به بیان خودمانی معنایش این است: “اول امواج منتشر میشوند، اگر کسی توانست ثابت کند که مضر است، یک فکری به حال آن میکنیم”!
بهراستی آیا میتوان درباب سلامت شهروندان از چنین موضعی سخن گفت؟ گروهی معتقدند پارازیت مضر نیست، و گروهی دیگر معتقدند مضر است. اگر شیوه درستی برای تصمیمگیری اتخاذ کنیم، اول باید قبل از ارسال پارازیت، گروه اول ادعای خودشان یعنی بیضرر بودن پارازیت را اثبات کنند، و سپس برنامه ارسال پارازیت اجرا شود. چرا باید اول پارازیت بفرستیم، و از طرف مقابل مدرک و سند بخواهیم؟! آیا آقای وزیر حاضر است مسؤولیت اِعمال این شیوه نادرست را در مورد عرضه یک محصول آب معدنی جدید بپذیرد؟! اول آب معدنی را توزیع میکنیم اگر گزارشاتی حاکی از مرگ دستهجمعی مصرفکنندگان دریافت نشد، معلوم میشود این کار اشکالی نداشتهاست!
اما نکته گفتنی دیگر در این باب این است که آقای وزیر در پاییز سال ۱۳۹۳ بهعنوان یکی از اعضای کمیته بررسی تأثیرات امواج مختلف روی سلامتی مردم، در مورد نتایج کار این کمیته گفتهبود: “اگر گزارشی از این مورد تهیه شد، در اختیار رسانهها قرار داده خواهدشد و سری نخواهدبود”.(۳) اما ظاهراً نه چنین بررسی انجام گرفته، نه چنین گزارشی تهیه شده، و نه خبری در اختیار رسانهها قرار گرفتهاست.
امیدوارم وزیر خدوم و دانایمان هرچه سریعتر در مقام اصلاح این اظهار نظر خود برآید، و گزارشی کامل و شفاف درباره این ماجرا به مردم بهعنوان ولینعمت و صاحبان حق بدهد.
—————————-
۱ – مراجعه کنید به:
وزیر بهداشت: سرطانزا بودن پارازیتها مدرک میخواهد
۲ – مراجعه کنید به:
پارازیت روی حقوق شهروندی
۳ – مراجعه کنید به:
اظهارنظر مسؤولان درباره امواج موبایلی و پارازیت
دستهها: جامعه