امروز خبر سرقت ۵۵۰میلیون تومانی از خانه یکی از نمایندگان مجلس را در یکی از روزنامه‌ها خواندم.(۱) خبر در صفحه حوادث چاپ شده‌بود؛ اما به نظر من چنین خبری جایش صفحه حوادث نیست و باید در صفحه مناسب‌تری نقل و بررسی می‌‌شد!
این که نماینده محترم چنان مرفه و دارا باشد که دزد خوش‌شانس در یک فرصت کوتاه بتواند از خانه او ۵۵۰میلیون تومان اموال جمع کند و ببرد، موضوع بحث و علت توجه من به این خبر نیست. هرچند که مسأله از این منظر هم قابل‌بررسی است. نکته این است که دارایی به‌سرقت‌رفته درقالب طلا و دلار بوده‌است. به بیان دیگر، نماینده محترم و مرفه، دارایی خود را تبدیل به طلا و دلار کرده، تا در جریان تورم ضرر نکند! مسأله همین است: دلار خانگی.
طی یک‌سال و اندی گذشته، بارها مسؤولان کشوری و ناظران اقتصادی درباب دلارهای خانگی صحبت کرده‌اند. بی‌ثباتی‌های شدید پولی در این دوره و نگرانی مردم از کاهش شدید ارزش پول ملی، موجب شد گروهی از مردم نقدینگی خود را تبدیل به دلار و سکه کرده و به‌اصطلاح خودشان، دارایی‌شان را بیمه کنند. این اقدام اثر تخریبی گسترده‌ای بر اقتصاد کل کشور گذاشته‌است. چنین رفتاری در عرصه اقتصاد می‌تواند به عنوان یک سیل بنیان‌کن بر علیه اهداف توسعه کشور عمل کند.
فکرش را بکنید. وقتی یک فرد مصرف‌کننده تمایل آن‌چنانی به خرید و مصرف کالاهای وارداتی نشان می‌دهد، او را متهم به بی‌توجهی به صنایع داخلی، تولید ملی و اشتغال مولد در اقتصاد ملی می‌کنیم؛ اتهامی که چندان هم بی‌مورد نیست. حال درباب فردی که بی‌اعتمادی به پول ملی را گسترش می‌دهد و به رونق تجارت دلارهای خانگی می‌افزاید، چه باید گفت؟ مخصوصاً اگر این فرد عضوی از خانه ملت باشد.
در سال‌های گذشته و در شرایط نابسامانی اقتصاد کشور، بسیاری از صاحبان پس‌اندازهای کوچک و بزرگ به تکاپو افتادند و با سرمایه‌گذاری در مستغلات موجب افزایش نجومی قیمت زمین و مسکن شدند. شاید چنین رفتاری را از جانب عامه مردم به‌راحتی بتوان توجیه کرد. اما وقتی یک نماینده مجلس شیوه‌ای به مراتب بدتر را برای حفظ دارایی شخصی خود انتخاب می‌کند، و توجهی به اهداف توسعه کشور ندارد، دیگر نمی‌توان توجیهی برای این رفتار ارائه کرد! آیا این نماینده مجلس پول ملی‌مان را قبول ندارد و با انتخاب دلار به عنوان پول معتبرتر و قابل‌اعتمادتر، به زیر بیرقی پناه می‌‌برد که ستارخان حاضر به رفتن زیر امثال آن نشد؟
راستش بهترین و مؤثرترین تبلیغ در مسیر سیاه‌نمایی شرایط اقتصاد کشور، بروز چنین رفتاری از جانب یک نماینده مجلس است. زیرا عامه مردم با تصور این که یک نماینده مجلس به بولتن‌های اخبار محرمانه دسترسی دارد و در جریان مشکلات اقتصادی کشور است، از رفتار او الگو می‌‌گیرند.
بحث در این باب زیاد است، فقط به ذکر خاطره‌ای از گذشته‌ای نه‌چندان دور اکتفا می‌کنم:
خرداد سال ۱۳۵۹ مراسم افتتاح اولین دوره مجلس شورای اسلامی برگزار شد. یکی از مجلات آن زمان (اطلاعات هفتگی و یا جوانان از سری نشریات مؤسسه اطلاعات) گزارشی در این باب چاپ کرده‌بود. در آن گزارش اشاره شده‌بود که تعداد قابل‌توجهی از نماینده‌ها با دوچرخه آمده‌بودند! و دوچرخه‌هایشان را جلو در پارک و قفل کرده‌بودند. البته گزارشگر نکته‌سنج به این نکته هم توجه کرده‌بود که خیلی از دوچرخه‌ها نو بودند و ظاهراً برای رفت‌وآمد به مجلس خریداری شده‌بودند!
یاد آن روزها به خیر.
————————————————————————
۱ – مراجعه کنید به:
سرقت ۵۵۰میلیون تومانی از خانه نماینده مجلس

دسته‌ها: سیاست‌گذاری اقتصادی