آیا اَبَرتورم در راه است؟ *
مصاحبه کوتاهی با سایت فرارو در مورد پیش‌بینی شرایط تورمی سال آینده داشتم که متن آن در زیر آمده‌است:
موتور تورم و اَبَرتورم روشن است
ناصر ذاکری به فرارو گفت: ما موتور قدرتمندی از تورم و اَبَر تورم را در کشور داریم که متأسفانه روشن است. این موتور قدرتمند، کسری بودجه‌ای است که از سال‌های گذشته در کشور بوده در سال جاری هم هست و احتمالاً در بودجه سال آینده هم وجود خواهدداشت. این کسری به‌تنهایی می‌تواند به‌عنوان یکی از مهمترین عوامل ایجاد تورم در نظر گرفته‌شود. از طرف دیگر ما بدعت‌گذاری‌های نامناسبی در حوزه‌های مهمی از جمله مسکن داشتیم که به شرایط تورمی دامن زده‌است. اگر دولت نخواهد یا نتواند اقدامی برای مدیریت وضعیت تورم آغاز کند، کاملاً طبیعی است که با تورم بسیار گسترده‌ای مواجه شویم؛ به‌ویژه با توجه به این‌که درگیر نابسامانی‌ها و بی‌اطمینانی‌هایی در حوزه سیاست خارجی هستیم، بسیاری از فعالان اقتصادی با توجه به همین نابسامانی‌ها مدام در انتظار بروز بحران در حوزه ارز هستند و همین انتظارات تورمی به تشدید تورم در سال آینده منتهی می‌شود.
وی افزود: این‌که چنین چشم‌اندازی را ببینیم، به این معنا نیست که اصلاً هیچ کاری نمی‌توان انجام داد. اگر واقع‌بینانه به شرایط نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که برنامه‌های مبارزه با تورم در دولت‌های مختلف، طی سال‌های گذشته، عملاً ناکارآمد بوده و یا شاید بهتر است بگوییم دولت‌ها نگاه درستی به موضوع تورم نداشته‌اند. در واقع این‌طور نیست که ما در برابر تورم کاملاً خلع سلاح شده، و هیچ راهی برای بهبود شرایط نداشته‌باشیم. روش‌های نادرست، نتایج ضعیفی را نیز ثبت کرده‌است. برای مثال با توجه به نقش پررنگ دولت در کنترل تورم و در دست داشتن یک کانال تأثیرگذار و مهم به نام بودجه، اولین اقدامی که از دولت انتظار می‌رود، این است که بودجه به شکلی تدوین شود که کمترین کسری را به دنبال داشته‌باشد. در حوزه‌های تأثیرگذار بر اقتصاد از جمله املاک و مستغلات نیز، توجهی به تورم‌زا بودن شرایط حاکم بر این بازار‌ها نشده‌است. در حوزه ارز که می‌توانیم بگوییم یکی از مهمترین حوزه‌های تورم‌زا است، شرایط خاص سیاسی و سیاست خارجی به‌عنوان عاملی برای توسعه بی‌اطمینانی عمل می‌کند. من معتقدم دولت با بازبینی در همین حوزه‌ها، می‌تواند از بروز اَبَرتورم جلوگیری کند.
این کارشناس ارشد حوزه توسعه اقتصادی در ادامه گفت: بسته بودن اقتصاد و عدم‌دسترسی به سرمایه‌های خارجی بسیار مهم است، اما نباید این نکته را فراموش کنیم که به‌طور طبیعی، سرمایه‌گذاری خارجی و حتی سرمایه‌گذاری داخلی، زمانی می‌تواند اثرگذار باشد که مقدماتی را فراهم کرده‌باشیم. تا زمانی که سیستم‌های مشکل‌دار داخلی را حل نکنیم، حتی اگر همین حالا مشکلات سیاست خارجی ما حل شود و بلافاصله صد‌ها میلیارد دلار سرمایه خارجی وارد کشور شود، اتفاقی که رخ می‌دهد این است که فقط ارزش املاک و مستغلاتی که متعلق به افراد خاص است، بالا می‌رود؛ چرا که اولین قدمی که شرکت خارجی برمی‌دارد اجاره یا خرید ساختمان برای کار است و اتفاقا همین موضوع می‌تواند به افزایش تورم دامن بزند؛ چرا که به تحمیل افزایش قیمت به اقتصاد کشور می‌رسد. مشکل بزرگ اقتصاد ایران این است که طی سالیان طولانی، فاصله‌ای قابل‌توجه با اقتصاد جهانی پیدا کرده و برخلاف بسیاری از کشور‌ها که رشد اقتصادی خود را ادامه داده‌اند، ما مسیری اشتباه رفته‌ایم. برگشت از این مسیر هم با بخشنامه و دستور امکان‌پذیر نیست، بلکه به ارتباطات گسترده بین‌الملل و بازسازی و بازتعریف زیرساخت‌های داخلی اقتصاد نیاز دارد.
————————–
* – مراجعه کنید به آدرس زیر:
دسته‌ها: سیاست‌گذاری اقتصادی