متن زیر برداشت خبرنگار محترم روزنامه هدف و اقتصاد از یک گفتگوی کوتاه با من درباره لزوم هماهنگی بانک‌ها با سیاست‌ها و دستورات بانک مرکزی است:
نرخ سود شناور بلای جان اقتصاد
هدف واقتصاد – با وجود در پیش گرفتن رویه کاهش پلکانی نرخ سود توسط دولت و زمزمه‌های افت مجدد آن، تعدادی از بانک‌ها بر خلاف دستور بانک مرکزی عمل می‌کنند و به سپرده‌گذارانشان سودهای بالا می دهند در این میان برخی خبرها حاکی از آن است که بانک ها با ارسال نامه‌ای به رئیس بانک مرکزی خواستار شناور شدن نرخ سود بانکی شدند. این در حالی است که کارشناسان معتقدند در شرایط موجود نسخه سود شناور بانکی را نمی‌توان برای درمان اقتصاد بیمار تجویز کرد.
…
ناصر ذاکری، کارشناس اقتصادی دیگر در این خصوص به «هدف و اقتصاد» گفت:
نرخ سود شناور که بانک‌ها خواهان آن هستند سیاست خوبی است و باعث ایجاد فضای رقابتی و افزایش بهره‌وری و کارآیی آن‌ها می‌شود؛ اما شناور بودن مختص زمانی است که اقتصاد کشور در شرایط سالم باشد؛ در حال حاضر که ما با نظام بانکی مخدوش و اقتصاد بحران‌زده‌ای روبه‌رو هستیم سود شناور بانک‌ها درمان مناسبی تلقی نمی‌شود، و به مثابه شوک اقتصادی عمل می‌کند. ازاین‌رو، بانک‌های ما می‌بایست در وهله اول برای خروج از رکود حاصله و رسیدن به تعادل، براساس نرخ دستوری بانک مرکزی عمل نمایند و سپس به‌تدریج خود را برای حرکت کردن به سمت سود شناور آماده کنند.
وی بیان کرد: در حال حاضر اقتصاد کشور ما با مسائل عدیده‌ای (ازقبیل کاهش تولید و صادرات، بهره‌وری پایین نیروی انسانی، سرمایه‌گذاری اندک در بخش خصوصی) دست و پنجه نرم می‌کند، و مشکل اساسی‌اش چیزی فراتر از کاهش نرخ سود بانکی است. ازاین‌رو دولت می‌بایست ابتدا درصدد رفع این مشکلات برآید، و در کنار این امر به‌تدریج کاهش نرخ سود بانکی را اعمال کند. زیرا تا زمانی که این موارد ریشه‌ای حل نشود، حتی اگر نرخ سود بانکی به یک درصد هم برسد، کمک چندانی به اقتصاد کشور نخواهد‌شد.
این کارشناس اقتصادی افزود: ما در دولت قبل هم طی دوره‌ای به‌صورت دستوری با کاهش نرخ سود بانکی مواجه شدیم. اما این عمل منجر به رانت‌خواری کسانی شد که می‌توانستند وام ارزان‌قیمت بگیرند، و خیل عظیمی از مردم در این جریان متضرر شدند، در صورتی که اگر دولت می‌خواست به اقتصاد کشور کمک کند، می بایست ابتدا دسترسی به وام‌های ارزان قیمت و رانت‌خواری را محدود می‌کرد، و سپس درصدد کاهش نرخ سود برمی‌آمد.
ذاکری، اولین پس‌لرزه کاهش نرخ سود بانکی را گریبان‌گیر قشر متوسط دانست و بیان کرد: کاهش نرخ سود بانکی تا مرز نرخ تورم، امری منطقی است اما به شرط آن که تبصره‌هایی مبنی بر اختصاص بودجه و تسهیلات برای قشر ضعیف و کسانی که به‌خاطر این تورم در دولت قبل متضرر شدند، گذاشته‌شود و از آن‌ها حمایت گردد.
وی کاهش سود بانکی را باعث خروج سپرده از بانک‌ها توسط مردم دانست و گفت: خروج سپرده از بانک‌ها به نفع اقتصاد کشور نیست و به آن ضربه می‌زند. زیرا پول خارج شده الزاماً در جریان تولید و رونق اقتصادی قرار نمی‌گیرد، و حتی ممکن است باعث افزایش تقاضای مصرفی شود.
در پایان …
اعمال نرخ سود بانکی شناور توسط بانک‌ها در صورت مهیا بودن شرایط اقتصادی سالم امر خوب و قابل‌توجهی است. اما در حال حاضر به‌دلیل رکود حاکم بر اقتصاد کشور سیستم بانکی و پولی، مقتضی این رویکرد نمی‌باشد. ازاین‌رو، در مرحله اول می‌بایست بحران‌های اقتصادی، پولی و بانکی توسط دولت شناسایی و از میان برداشته‌شود و سپس با مساعد شدن شرایط اقتصادی، تدریجاً بانک‌ها به سمت شناور شدن نرخ سود پیش بروند.
—————————
* – مراجعه کنید به:
نرخ سود شناور بلای جان اقتصاد

دسته‌ها: سیاست‌گذاری اقتصادی