این‌بار غرامت جنگ را بگیریم *
متن زیر حاصل مصاحبه‌ام با سایت جماران در مورد ضرورت مستندسازی خسارات جنگ و اقدام به‌موقع برای دریافت غرامت از دشمن متجاوز است:
ناصر ذاکری ، کارشناس اقتصادی، در گفت و گو با جماران با بیان اینکه حمله دشمن صهیونیستی در سحرگاه ۲۳ خرداد جنگی ناخواسته را به کشورمان تحمیل کرد اظهار داشت: در شرایطی که تیم مذاکره‌کننده کشورمان در نهایت حسن نیت برنامه مذاکرات را پیش می‌برد، دشمن حمله را آغاز کرد، و با گستاخی تمام بلافاصله مسؤولیت این عملیات را پذیرفت. شیوه عمل دشمن هرچند شباهت به آغاز جنگ شش‌روزه در ۱۵ خرداد ۱۳۴۷ داشت، اما اطمینان این رژیم از حمایت قاطع غرب و بی‌عملی نهادهای بین‌المللی به او این گستاخی را داد که برخلاف آن دوران که تا مدتها مصر را به آغاز جنگ متهم می‌کرد، این‌بار با صراحت و حتی با افتخار مسؤولیت شروع جنگ را بپذیرد.
وی افزود: اکنون کشورمان ناخواسته درگیر جنگی تمام‌عیار شده‌است، که بیش از هرچیز آزادگی و سرافرازی ایران و ایرانیان را هدف گرفته‌است. بی‌تردید مسؤولان در هر دو حوزه میدان و دیپلماسی با جدیت و دوراندیشی لازم وظایف خود را انجام خواهندداد، و بی‌تردید ایران سرافراز اقتدار حود را به رخ دشمن و ناظران جهانی خواهدکشید. بااینحال نکته مهمی که نباید از آن غافل ماند، مستندسازی و برآورد خساراتی است که این حمله به کشور و مردم مظلوم ما وارد کرده، و خواهدکرد. در این رابطه توجه به نکات زیر خالی از فایده نیست.
وی توضیح داد: خسارت جنگ با اولین شلیک دشمن متجاوز آغاز می‌شود، و هر اقدام تهاجمی او متناسب با ابعاد تهاجم خسارتی را تحمیل می‌کند. در روزهای نخست بیشترین توجه مسؤولان به مدیریت بحران، دفع خطر تهاجمات دشمن و تلاش برای مقابله بازدارنده است، و به همین دلیل ممکن است از شروع سریع مطالعات برآورد خسارت غفلت شود. در دوران دفاع مقدس سازمان برنامه و بودجه مسؤولیت این کار را پذیرفته و با راه‌اندازی تشکیلاتی این برآورد را به صورت روزمره انجام داد، و تلاش کرد برآورد درستی از ابعاد خسارت ارائه کند. اینک باید با توجه به تجارب آن دوران هرچه سریعتر متولیان امر دست به کار شده، و با گردآوری مستندات شامل عکس و فیلم و مطالعات میدانی با روشی سنجیده کار برآورد خسارت را آغاز کنند.
ذاکری تأکید کرد: باید با هشیاری تمام از ظرفیت نهادها برای خاتمه درگیری استفاده کنیم. دشمن با صراحت مسؤولیت شروع جنگ را پذیرفته، و ناجوانمردانه‌ترین شیوه یعنی ترور را برای شروع جنگ انتخاب کرده‌است. ازاین‌رو استفاده سنجیده از تمام ظرفیت قوانین و مقررات بین‌المللی برای محکوم کردن طرف متجاوز و آغازگر جنگ و تلاش برای متوقف کردن عملیات تهاجمی او با استفاده از فشار افکار عمومی جهان و سازمان‌های بین‌المللی یک ضرورت است. تردیدی نیست که دشمن متجاوز که از تداوم حمایت نرم‌افزاری و سخت‌افزاری حامیان همیشگی خود اطمینان دارد، هرگز حاضر به تمکین در مقابل اراده جهانی نیست، و به تعبیری جز زبان زور نمی‌فهمد. اما این واقعیت نباید موجب غفلت ما در مسیر استفاده ظرفیت نهادهای بین‌المللی باشد. به بیان دیگر هرچند با دشمن متجاوز فقط باید با زبان حمله گسترده و پشیمان‌کننده سخن بگوییم. اما مخاطب ما علاوه‌بر دشمن جنایتکار، نهادهای بین‌المللی و افکار عمومی جهان نیز هست که زبان خاص خود را می‌طلبد.
این کارشناس اقتصادی گفت: در دوران جنگ تحمیلی تلاش دستگاه دیپلماسی کشورمان باوجود تمام کارشکنی‌ها عاقبت توانست نهادهای جهانی را ملزم کند که عراق را به‌عنوان آغازگر جنگ معرفی کرده، و حق دریافت غرامت را برایمان به رسمیت بشناسند. هرچند سوءتدبیرها اجازه نداد از این ظرفیت به نحو مناسب استفاده بشود. بااینحال لازم است در تمام مذاکرات با نهادهای بین‌المللی، رسانه‌ها و سران سایر کشورها به امر پرداخت غرامت از سوی آغازگر جنگ به‌عنوان یک شرط برای خاتمه درگیری تأکید شود.
ذاکری ادامه داد: هرچند مسؤولیت دشمن متجاوز به‌عنوان طرف آغازکننده درگیری به‌اصطلاح اظهر من الشمس است، اما بااینحال لازم است مسؤولان در هر رده‌ای از بیان سخنانی که معنایش استقبال از جنگ و بی‌نیازی از مذاکره برای خاموش کردن آتش درگیری باشد، بپرهیزند. در جنگ رسانه‌ای دشمن به تک‌تک جملات مسؤولان استناد خواهدکرد تا روایت نادرست خود را پیروز کند.
این کارشناس اقتصادی اظهارداشت: طبعاً مسؤولان و دست‌اندرکاران حوزه تبلیغات و رسانه از مستندسازی تمام اظهارات مقامات دشمن غافل نخواهندشد. بااینحال تاکید بر این امر لازم است و از کوچکترین نکته‌ای در این میان نباید غفلت کرد.
به باور ذاکری؛ نکته طنزآلود ماجرا این است که رژیمی که حاضر به هیچگونه همکاری با معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای نیست، کشوری را که عضو این معاهده است و با وجود کارشکنی‌ها و بدعهدی‌ها به همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه می‌دهد، تهدید کرده و مورد حمله قرار می‌دهد! در سال‌های گذشته و در جریان مذاکرات کشورمان با آژانس، متأسفانه مسؤولان آژانس هرگز به این واقعیت تلخ توجه نکردند که برخی ادعاهای زیاده‌خواهانه آنان همسو و همراستا با خواسته‌ها و تبلیغات رژیمی است که کوچکترین همکاری با این نهاد را ندارد، اما انتظار دارد دیگر کشورها با شفافیت تمام با این نهاد همکاری کنند.
او ادامه داد: ازاین‌رو باید در بیان شروط خاتمه دادن به درگیری به ضرورت پیوستن رژیم صهیونیستی به معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (N.P.T.) و همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای در سطحی که کشورمان متعهد است، اشاره شود.
———————–
* – مراجعه کنید به آدرس زیر:
دسته‌ها: تاریخ معاصر, سیاست‌گذاری اقتصادی, یک‌کمی سیاسی