ضرورت شفافسازی در پرونده سوآپ نفتی *
عملیات سوآپ نفتی با کشورهای آسیای میانه بعد از هفت سال توقف باردیگر آغاز شدهاست. فکر اولیه این همکاری در سال ۱۳۷۵ مطرح شده، و ۶سال بعد امکان اجرای آن فراهم شد. لیکن در سال ۱۳۸۹ وزیر نفت دولت دهم با تصمیم عجیب خود و بدون اعتنا به نظرات کارشناسان صاحبنظر جلو این مبادله پرسود را گرفت. با این اقدام نادرست ازیکسو فرصت کسب درآمد برای کشورمان از بین رفت، و از سوی دیگر اعتبار کشورمان بهعنوان یک شریک مطمئن و قابلاتکا در منطقه مخدوش شد. (۱)
اینک با تلاش مسؤولان، سنگی که با بیتدبیری آن مقام مسؤول به چاه افتادهبود، از قعر چاه درآمده، و یکبار دیگر فرصت کسب درآمد و مهمتر از آن گشودن باب همکاریهای منطقهای فراهم شدهاست. اما سؤالی که باید پاسخ دادهشود، این است که تصمیم وزیر وقت بر چه مستنداتی استوار بود، و تا چه میزان درست بود؟ اگر وزیر وقت تصمیم نادرستی گرفته، با این تصمیم چه ضرری به کشورمان زدهاست؟ و آیا پاسخی به این انتقاد و در دفاع از اقدام “دلیرانه” خود دارد؟
هرچند موارد تصمیمات خسارتبار و دردسرساز مسؤولان دولت نهم و دهم بسیار متعدد و گستردهبوده، و در مقایسه با ارقام خسارت آنها، خسارت ناشی از تعطیلی هفتساله سوآپ بهاصطلاح فقط یک پول خرد محسوب میشود، بااینحال به نظر من وزارت نفت باید گزارشی جامع و دقیق درمورد برآورد خسارتی که از بابت این اقدام نسنجیده به کشورمان وارد شده، تهیه کرده و به مردم ارائه کند. مردم بهعنوان صاحبان حق، حق دارند که در مورد عملکرد مسؤولان و کارنامه آنان اطلاع داشتهباشند.
اثر مثبت تهیه و انتشار این گزارش، حتی اگر منتهی به توبیخ مسؤول وقت نشود، این است که مردم اطلاعات بیشتری درباب شیوههای مدیریتی گذشته پیدا کنند، و حامیان ایده مدیریت جهانی قدری متنبه شده، و بهخود بیایند. طبعاً تا زمانی که با زبان عدد و رقم خسارت تصمیمات مدعیان مدیریت جهانی بیان نشود، و آنان ناگزیر از پاسخگویی به صاحبان حق نشوند، با شلوغکاری رسانهای خود تصمیمات درست و سنجیده امروز را زیر سؤال برده، و افکار عمومی را متشنج خواهندساخت.
با انتشار اینگونه گزارشات که متأسفانه در جامعه ما چندان جا نیفتادهاست، افکار عمومی به این نکته وقوف خواهدیافت که کسانی که طی ماههای اخیر با پشتکاری مثالزدنی زبان به نقد قراردادهای نفتی گشودهبودند، در دوران مسؤولیت دولت نهم و دهم که بهحق باید از آن با عنوان “سالهای دور از تدبیر” یاد کرد، چگونه از تصمیمات مخرب مسؤولان کارنابلد وقت حمایت میکردند.
انتشار چنین گزارشاتی شرایطی را فراهم خواهدساخت که آیندگان درباره نسل امروز نگویند که آنها هم حسنک وزیرها را بردار میکردند، درحالیکه بوسهل زوزنیها بر صدر نشسته و قدر میدیدند.
——————————————–
* – این یادداشت در روزنامه عصر اقتصاد شماره دوشنبه ۳۰ – ۵ – ۹۶ به چاپ رسیدهاست.
۱ – در این باره مطالعه یادداشت دوسال پیش را پیشنهاد میکنم:
سوآپ نفتی ، و مورد عجیب وزیر اسبق
دستهها: یککمی سیاسی